برای حفظ نهادمندی و سنت (درباره ضرورت مشارکت در انتخابات انجمن جامعه‌شناسی ایران)

از دیروز انتخابات هیأت مدیره انجمن جامعه‌شناسی ایران به‌صورت مجازی در حال برگزاری است و تا فردا، پنج‌شنبه ۱۷ مهر همزمان با برگزاری مجمع عمومی انجمن ادامه خواهد یافت. تا ‌جایی‌که می‌دانم انجمن جامعه‌شناسی ایران به‌لحاظ تعداد اعضا بزرگ‌ترین انجمن علمی ایران است که مجمع عمومی و انتخابات آن هر سه سال یک‌بار با مشارکت چندصد نفر برگزار می‌شود. مشارکتی که از میزان مشارکت در انتخابات بسیاری از تشکل‌ها و احزاب شناخته‌شده بیشتر است.

سه سال پیش که برخی دوستان و همکاران باسابقه‌ی انجمن پیشنهاد کاندیداتوری و عضویت در هیأت مدیره انجمن را با من طرح کردند، به واقعیت مخاطرات و دشواری‌های فعالیت انجمن در آن سال و سال‌های پیش رو در آن زمان اشاره و تأکید کردند که حفظ نهاد انجمن در آن شرایط سخت نیازمند حضور و مشارکت کسانی همسو با سنت انجمن است که به اهمیت و ارزش این سنت آگاه باشند و در جهت حفظ آن تلاش کنند.

در آن سال‌ها هنوز از فعالیت چهارساله در شورای شهر خسته بودم و می‌خواستم کمی از کارهای جمعی فاصله بگیرم و در کنج خلوت دانشگاه به کار و فعالیت فردی بپردازم با این حال احساس دین به انجمن جامعه‌شناسی باعث شد پیشنهاد دوستان را بپذیرم و با کسب اعتماد اعضای انجمن در انتخابات هیأت مدیره یازدهم، سه سال گذشته را به فعالیت در هیأت مدیره این نهاد ارزشمند بپردازم.

حقیقتاً سال‌های سخت و نفس‌گیری بود، اثرات کرونا در محدودیت فعالیت‌ها هنوز از بین نرفته بود که محدودیت‌های عجیب و غریب سیاسی هم قوز بالای قوز شد و شرایط به گونه‌ای شد که انجمن از هرگونه برگزاری جلسه و نشست در دفتر خودش در دانشکده علوم اجتماعی منع شد. این محدودیت‌ها از سمت نهادهای رسمی در شرایطی بود که تلاطم‌های سال ۴۰۱ در سطح جامعه هم سطحی از مطالبات را از فعالیت انجمن انتظار می‌کشید که در پیوند با محدودیت‌های نهادهای رسمی مثل دو تیغه‌ی قیچی عمل می‌کرد. این شد که در سال‌های ۴۰۱ و ۴۰۲ عمده‌ی انرژی و توان اعضای هیأت مدیره صرف ادامه‌ حیات بر لبه‌ی تیغ و حفظ نهاد انجمن علی‌رغم همه‌ی تضییقات و محدودیت‌ها و انتظارات شد.

 به نظرم آنچه این حیات در شرایط سخت و نفس‌گیر را امکان‌پذیر کرد همان نهادمندی‌ای بود که باعث می‌شد در همان خفقان سال ۴۰۲ نیز روز ملی علوم اجتماعی با مشارکتی عجیب و خیره‌کننده در خانه اندیشمندان همراه با ده‌ها نشست در دفاتر انجمن در دانشگاه‌های سراسر کشور در هفته‌ی علوم اجتماعی برگزار شود یا همایش دوسالانه‌ی پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی در اسفند ۴۰۲ با برگزاری ده‌ها پنل و سخنرانی در حوزه‌های مختلف برگزار شود.

سال ۴۰۳ که کم‌کم فضای نفس کشیدن و فعالیت گشوده‌تر شد، فعالیت‌های انجمن نیز افزایش یافت و مطابق با سنت برگزاری مجامع عمومی و انتخابات انجمن، دوره‌ی یازدهم فعالیت انجمن به همایش سه‌سالانه‌ی کنکاش‌های مفهومی و نظری درباره جامعه ایران ختم شده است که از روز دوشنبه ۱۴ مهر در دانشکده علوم اجتماعی در حال برگزاری است.

در سه سالی که گذشت من به‌ندرت در عرصه عمومی از جایگاه عضو هیأت مدیره انجمن یا نایبر‌ئیس آن که سمت رسمی‌ام بود، سخن گفتم، حتی در دو همایش انجمن در این دوره نیز سخنرانی و ارائه‌ای نداشتم چون به نظرم می‌رسید ما عضو هیأت مدیره نشده‌ایم که برای خودمان پنل و سخنرانی ترتیب دهیم، عضو هیأت مدیره شده‌ایم که فضا را برای فعالیت بیشترین تعداد جامعه‌شناسان با بیشترین تنوع رویکرد نظری و پژوهشی فراهم کنیم. من به یاد نمی‌آورم هیچ‌یک از رؤسای انجمن جامعه‌شناسی، انجمن را تریبون بیان نظرات و تحلیل‌های شخصی یا سکوی شهرت و معروفیت فردی قرار دهند، همه‌ی آنها علی‌رغم سوابق علمی جدی، خود را در خدمت حفظ و ارتقای نهاد انجمن قرار دادند به‌جای اینکه انجمن را ابزار پیشبرد خواست و منفعت شخصی‌شان قرار دهند و البته این سنت انجمن جامعه‌شناسی است، جایی که در آن فرد در خدمت نهاد است نه نهاد در خدمت فرد.

هرچقدر مشارکت اعضای انجمن در مجمع و انتخابات هیأت مدیره گسترده‌تر و پرشورتر باشد، ریشه‌های این نهاد و سنت‌هایش قدرتمندتر و عمیق‌تر خواهد شد. به همین دلیل از همه‌ی دوستان و همکاران جامعه‌شناس دعوت می‌کنم هرچه در توان دارند را برای مشارکت گسترده‌تر در مجمع و انتخابات انجمن به کار گیرند چراکه نهاد ارزشمند انجمن از معدود نهادهای جامعه است که توانسته است در کوران حوادث و فراز و فرودهای سیاسی، نهادمندی‌ و سنت‌اش را با همین مشارکت و فعالیت اعضایش حفظ کند.

برای حفظ این نهاد و سنت‌های ارزشمندش، در مجمع عمومی و انتخابات هیأت‌ مدیره مشارکت کنیم و دیگران را نیز به این مشارکت فرا بخوانیم…

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *