در هفته پیش رو، طرح لغو مصوبه موسوم به برج باغ‌ها در دستور کار شورای اسلامی شهر تهران قرار دارد (اینجا را ببینید)، در این متن، دلایل اصلی‌ام در مورد ناکارایی این طرح در لغو واقعی ارایه مجوز برج‌باغ و زیان‌های احتمالی‌اش را برخواهم شمرد و امیدوارم بحث‌های موافقان و ارایه‌کنندگان طرح در صحن شورا، پاسخگوی این دلایل و رفع‌کننده دغدغه‌ها و تردیدها باشد.
۱. برج باغ چیست و از کجا آمد؟
در سال۸۲ اعضای دومین دوره شورای شهر تهران با بیان اینکه مالکین باغات بدلیل عدم اجازه بارگذاری در باغات مشابه املاک غیرباغ، به انحاء مختلف نسبت به قطع درختان و خشکاندن باغات اقدام می کنند، بسته‌ای تشویقی برای املاک باغی در نظر گرفتند. ماده ۱۳ مصوبه سال ۸۲ شورای اسلامی شهر تهران مقرر داشت: به منظور حفظ و نگهداری و احیای باغ ها و زمین های مشجر سطح اشغال بنا در این گونه املاک و اراضی معادل ۳۰ درصد مساحت و تراکم ساختمانی مجاز آن بیست درصد بیشتر از تراکم منطقه ای برای املاک و اراضی غیر باغ (املاک و اراضی مشابه مجاور) خواهد بود. درواقع پدیده «برج باغ» بر اساس ماده ۱۳ این مصوبه شکل گرفت.
۲. چرا لغو مصوبه ۸۲ شورا در خصوص مصوبه برج باغ باعث ممنوعیت ارایه مجوز برج‌باغ نمی‌شود؟
چون در سال ۸۶ مصوبه سال ۸۲ شورا در قالب دستورالعمل ماده ۱۴ قانون زمین شهری در پیوست سوم طرح جامع شهر تهران به عنوان یک سند بالادستی تصویب و تثبیت شد. درواقع امروز حتی اگر شورا مصوبه خود را لغو کند، ارایه مجوز برج باغ به استناد پیوست سوم طرح جامع شهر تهران، همچنان قانونی و امکان‌پذیر خواهد بود. در این شرایط، لغو مصوبه شورا نه فقط کارکردی در ممنوعیت ارایه مجوز ندارد بلکه با ایجاد شرایط دوگانه قانونی، زمینه‌ای فسادزا را در خصوص ارایه مجوز برج باغ‌ها ایجاد خواهد کرد. درواقع سوال این است که با لغو مصوبه شورا، یک مدیر ذیربط در شهرداری تهران قانونا مجاز به ارایه مجوز برج باغ هست یا خیر؟ پاسخ این سوال به استناد لغو مصوبه شورا می‌تواند خیر باشد و به استناد پیوست سوم طرح جامع می‌تواند بله باشد. آشکار است که ارایه یا عدم ارایه مجوز در چنین شرایطی تاچه‌حد دلبخواهی و در زمینه‌ای فسادزا رخ خواهد داد.
۳. چاره چیست؟ در چنین شرایطی شورای شهر چه می‌تواند بکند؟ چه باید بکند؟
ناکارایی مصوبه برج باغ‌ها در حفظ باغات چند سالی هست که بر مسئولین امر آشکار شده است و از همین رو، شورای عالی معماری و شهرسازی در سال ۹۳ شهرداری تهران را مکلف کرده است حداکثر ظرف یک ماه، دستورالعمل بازنگری شده ماده ۱۴ قانون زمین شهری را به شورای عالی معماری و شهرسازی ارایه دهد تا جایگزین دستورالعمل فعلی در پیوست سوم طرح جامع شود. تکلیفی قانونی که هنوز بعد از گذشت بیش از ۳ سال محقق نشده است. به نظرم اصلی‌ترین کار شورا در جهت حفظ باغات و لغو مصوبه برج‌باغ‌ها، پیگیری انجام این تکلیف قانونی توسط شهرداری تهران است. از این‌رو، حفظ باغات و لغو مجوز برج باغ بیش از آن‌که نیازمند مصوبه جدید باشد، نیازمند پیگیری اجرای مصوبات قانونی موجود است. درواقع ارایه کنندگان طرح لغو مصوبه برج باغ‌ها، اگر درشش ماه گذشته تمرکز خود را بر اجرای مصوبه شورای عالی و به تبع تغییر پیوست سوم طرح جامع گذاشته بودند، حال می‌توانستیم بدون دغدغه ایجاد شرایط دوگانه و فسادزا و با اطمینان از لغو کامل ارایه مجوز برج‌باغ‌ها، طرح جایگزین را در صحن شورا به تصویب برسانیم.
تمام دلایل و مباحث بالا باعث می‌شود من در کارایی طرح لغو مصوبه برج باغ‌ها در دست‌یابی به هدفش تردیدهای جدی داشته باشم و امیدوارم بحث‌هایی که در صحن شورا توسط موافقان و ارایه کنندگان طرح می‌شود پاسخگوی این سوالات و تردیدهای جدی در کارآیی طرح لغو مصوبه برج‌باغ‌ها در دست‌یابی به اهدافش باشد.
دیدگاهتان را بنویسید