هنگامی که قراردادهای بالای یک‌میلیارد تومان شهرداری تهران از لابه‌لای زونکن‌های مالی بیرون آمد و روی وب‌سایت شفافیت قرار گرفت، کسی باور نمی‌کرد که نخستین گام شهردار تهران و شعار عضو شورای شهر مبنی بر «شهرداری شیشه‌ای» ادامه پیدا کند. اما انتشار قراردادهای بالای یک‌میلیارد تومانی نخستین گام بود. پس از آن بودجه شهرداری به‌صورت کامل و در قالب اکسل در این سامانه منتشر شد و پس از آن نیز اسامی خبرنگارانی که طرح ترافیک دریافت کرده‌بودند. در کنار این اطلاعات صورتجلسه‌های شورای شهر به همراه آرای اعضا بر روی وب سایت شورای اسلامی شهر تهران  منتشر شد و ۲هفته پیش نیز سامانه شفافیت، اطلاعات کامل مدیران شهری و مدارک تحصیلی آنان را بارگذاری کرد. روز گذشته بهاره آروین از دستور سید محمد علی افشانی، شهردار تهران برای انتشار قراردادهای بالای ۲۵۰میلیون تومان در سامانه شفافیت خبر داد. اما این انتهای ماجرا نیست. رئیس کمیته شفافیت شورای شهر یک خبر دیگر هم داشت؛ به‌زودی اطلاعات فیش حقوقی مدیران شهری و فهرست دارایی‌هایشان نیز در سامانه شفافیت بارگذاری خواهد شد.

طرح «مدیریت تعارض منافع در شهرداری تهران» که روز سه‌شنبه (۹۷/۷/۱۰) با ۱۶ رای موافق از ۱۸ نفر از حاضرین و بدون حذف حتی یک بند از آن در صحن علنی شورا به تصویب رسید، یکی دیگر از دستاوردهای شورای اصلاح‌طلب در پنجمین دوره شورای اسلامی شهر تهران است که به پشتوانه همراهی و رای نزدیک به اجماع تمامی اعضا محقق شد.

این طرح در سه جلسه بررسی کارشناسی در کمیسیون‌ مشترک میان «کمیسیون‌های نظارت و حقوقی» و «برنامه و بودجه» و با استفاده از نظرات ارزنده برخی دیگر از کمیسیون‌ها مانند کمیسیون عمران و حمل‌ونقل، پخته‌تر و کامل‌تر شد و دایره شمولیت موقعیت‌های دارای تعارض منافع در آن گسترش یافت به گونه‌ای که تعداد مفاد آن از ۷ بخش و ۱۳ماده در طرح اولیه به ۹ بخش و ۱۸ ماده در طرح نهایی افزایش یافت.

رئیس کمیته شفافیت شورای شهر تهران از قرار گرفتن «طرح تعارض منافع در شهرداری تهران» در صف انتظار ورود به شورا خبر داد.

بهاره آروین در گفت وگو با ایسنا، در مورد سرانجام بررسی طرح تعارض منافع در شهرداری تهران که براساس آن انتصابات فامیلی در شهرداری تهران ممنوع می‌شود گفت: تاکنون این طرح و ابعاد آن در جلسات مختلف بررسی شده و نهایتا یکشنبه هفته گذشته در جلسه مشترک با حضور اعضای کمیسیون حقوقی و برنامه و بودجه، نهایی شد و در دستور کار هیات رئیسه قرار گرفت و در نوبت ورود به صحن قرار دارد، تا بتوانیم آن را بررسی کنیم.
وی با بیان اینکه در جریان بررسی این طرح به تعداد بندها افزوده شد، افزود: در روند بررسی این طرح، دیگر کمیسیون های تخصصی شورا نیز پیشنهاداتی را مطرح کردند که در طرح لحاظ شد و در قالب ۱۸ ماده به صحن شورای شهر خواهد آمد.
آروین با بیان اینکه در طرح تعارض منافع بیان شده که بستگان مدیران ارشد در شهرداری امکان استخدام در دوره تصدی وی را ندارند، گفت: همچنین عقد قرارداد با شرکت‌هایی که بستگان مدیران ارشد شهرداری در آن‌ها سهامدار هستند، ممنوع خواهد شد و همچنین در این طرح برای اولین بار در خصوص سفرهای خارجی مدیران ارشد شهرداری شفافیت انجام می‌شود و تمام این سفرها به اطلاع مردم خواهد رسید.

وقتی از اصلاحات سخن‌ می‌گوییم، بیش و پیش از هر چیز دیگری، از اصلاح فرایندها و رویه‌های نادرست حرف می‌زنیم. اصلاح‌طلبی بیش از آنکه برچسبی سیاسی باشد، منش و رویکرد و عمل است. مردمی که روز ۲۹ اردیبهشت ساعت‌ها در صف صندوق‌های رأی ایستادند، حق دارند از منتخبان‌ خود بپرسند پیروزی اصلاحات در انتخابات پنجمین دوره شورای اسلامی شهر تهران، به اصلاح کدام فرایندها و رویه‌های نادرست در مدیریت شهری منتهی شده است و این اصلاحات چه نسبتی با مهم‌ترین مشکلات و دغدغه‌های شهروندان تهرانی دارد؟
بی‌شک حوزه حمل‌ونقل یکی از مهم‌ترین و اولویت‌دارترین حوزه‌هایی است که نیازمند اصلاح رویکردها و فرایندهای به جا مانده از دوره گذشته است چراکه ترافیک و آلودگی هوا ۲ مسئله‌ای هستند که درنظرسنجی‌ها مکرر در صدر مسائل ذکر شده توسط شهروندان تهرانی قرار دارند. خوشبختانه در نخستین سال از دوره جدید مدیریت شهری، یکی از تغییرات مهم و اصلاحات بنیادین در همین حوزه رخ داده است.
درحالی‌که در حدود ۴۰سال، بیش از ۹۹درصد شهروندان تهرانی از تردد با خودروی شخصی در محدوده‌های مرکزی شهر منع شده بودند، یک درصد از ساکنین این شهر که از قضا اغلب‌شان جزو بانفوذ‌ترین و قدرتمندترین ساکنین در تهران هم محسوب می‌شدند، با پرداخت عوارض سالانه اندک، مجوز ورود رایگان تردد با خودروی شخصی به این محدوده را دارا بودند. درحالی‌که برای بیش از ۹۹درصد مردم، هزینه ورود با خودروی شخصی به اندازه‌ای بود که آنها را به استفاده از حمل‌ونقل عمومی برای ورود به این محدوده سوق می‌داد، برای یک درصد از ساکنین، این هزینه که صرفا یک‌بار در ابتدای سال پرداخت می‌شد، آنچنان اندک بود که این دارندگان مجوز ورود حتی در آلوده‌ترین روزها نیز از خودروی شخصی صرف‌نظر نمی‌کردند. خوشبختانه، در نخستین سال از دوره جدید مدیریت شهری، یکی از بنیادی‌ترین اصلاحات در همین حوزه رقم خورد. با پیگیری و ایستادگی خستگی‌ناپذیر مسئولان ذیربط در حوزه حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران، بعد از ۴۰سال، حال همان یک درصد از ساکنین شهر هم مشابه ۹۹درصد دیگر از شهروندان، هزینه تردد با خودروی شخصی به محدوده‌های مرکزی شهر را پرداخت می‌کنند.

برای اولین‌بار در ایران، جزئیات بودجه مصوب شهرداری تهران به‌صورت استاندارد و در قالب فایل اکسل روی وب‌سایت شفاف شهرداری تهران به نشانی shafaf.tehran.ir قرار گرفته است. سند بودجه پاسخگوی دو سوال بنیادی و مهم است: منابع اداره شهر چقدر و از کجا تامین می‌شود و چقدر و در کجا هزینه می‌شود؟ انتشار جزئیات پاسخ به این دو سوال مهم در قالب انتشار عمومی اطلاعات سند بودجه مصوب شهرداری تهران در سال ۹۷، فراخوان عمومی از همه شهروندان دغدغه‌مند، متخصصان علاقه‌مند و نهادهای تخصصی و مدنی است، برای بررسی و ارزیابی بودجه مصوب شهرداری تهران تا نهاد سیاست‌گذار شورای شهر، در فصل بررسی بودجه بتواند اصلاحات لازم را در فرآیند بررسی و تصویب بودجه سال آینده به انجام رساند.

گرچه لایحه پیشنهادی بودجه ۹۷ شهرداری تهران نیز در سال گذشته برای اولین‌بار در ایران به‌صورت استاندارد و در قالب فایل اکسل روی وب‌سایت شفاف شهرداری تهران منتشر شد اما به‌عنوان کسی که بهمن ماه گذشته، از نزدیک در کمیسیون برنامه و بودجه و در صحن علنی شورای شهر، در جریان فرآیند بررسی و تصویب بودجه شهرداری تهران قرار گرفتم، می‌توانم بگویم امکان بررسی دقیق جزئیات بودجه برای نهاد سیاست‌گذار در مهلت یک ماهه بررسی بودجه وجود ندارد. درواقع جمع‌بندی نهایی من در سال گذشته این بود که بررسی بودجه، فرآیندی است که باید در طول سال و با زاویه‌ دیدهای متنوع و توسط متخصصان حوزه‌های مختلف انجام شود.

موثرترین راه مبارزه با فساد و تخلف در حوزه شهرسازی، فعال کردن نظارت همگانی از طریق فراهم کردن دسترسی عمومی به اطلاعات حوزه شهرسازی است. امروز یک‌شنبه (۹۷/۵/۷) یک فوریت طرح «الزام شهرداری تهران به انتشار عمومی اطلاعات شهرسازی» با اجماع ۱۹ نفر حاضرین در صحن علنی شورای اسلامی شهر تهران به تصویب رسید. گام دیگری در تحقق سومین محور شهرداری تمام‌شیشه‌ای.

این طرح در جلسات کارشناسی مشترک میان کمیته شفافیت و کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران تدوین شده است و شامل مفاد زیر است:

امروز سه‌شنبه (۹۷/۴/۱۹) یک فوریت طرح «مدیریت تعارض منافع در شهرداری تهران» با ۱۷ رای موافق از ۱۹ نفر از حاضرین در جلسه شورای اسلامی شهر تهران به تصویب رسید و بررسی این طرح به صورت اولویت‌دار به کمیسیون مشترک متشکل از کمیسیون حقوقی و نظارت و کمیسیون برنامه و بودجه ارجاع شد.

از همه شهروندان علاقمند و دغدغه‌مند دعوت می‌شود نظرات کارشناسی و اصلاحات پیشنهادی‌شان در مورد این طرح را به ای‌میل دکتر آروین به آدرس arvin-b@tehran.ir ارسال کنند یا در سایت شهرداری تمام شیشه‌ای به آدرس mglassy.ir کامنت بگذارند.

مهم‌ترین مفاد مورد اشاره در طرح «مدیریت تعارض منافع در شهرداری تهران» عبارتند از: