حالا که فکرش را می‌کنم...
خودنگاری‌های بهاره آروین

برنامهٔ گفت‌وگومحور شیوه که از شبکه چهارم سیما پخش می‌شد در ادامهٔ نشست‌های خود با صاحبنظران و اساتید دانشگاه در نشستی با موضوع «بوروکراسی و فرهنگ» میزبان بهاره آروین بود. در این برنامه که در تاریخ ٩ مهر ١۴٠١ با حضور امیر سیاح پژوهشگر اقتصادی برگزار و به‌صورت زنده از سیما پخش شد، آروین ضمن اشاره به نارضایتی عمومی و فراگیر در سطح جامعه، بوروکراسی را از مهم‌ترین علل ناکارآمدی حاکمیت، از گذشته تاکنون، دانست. فایل تصویری این برنامه را می‌توانید در سایت آپارات ببینید.

نمایندگی موثر جز با شبکه‌ای از کارشناسان خوش‌فکر و متعهد به پیگیری و انجام کارها میسر نمی‌شود و خدا را شاکرم که در چهار سال عضویت در شورای شهر تهران، از چنین شبکه‌ای بهره‌مند بودم.

حلقه‌ای از کارشناسان باهوش، دقیق، منظم، متعهد و متمرکز بر پیشبرد کارها در حوزه‌‌های مشخص که در کمیته شفافیت گرد هم جمع شده بودند و بدون چشم‌داشتی از نام و نشان و تنها با هدف افزایش خیر و منفعت عمومی، آن‌چه را در توان داشتند انجام دادند.

بنا بر جایگاه نمایندگی و پژواکی که این جایگاه به صدا می‌دهد، من در این چهار سال، گزارشگر این تلاش‌ها و دستاوردهای همراهش بودم اما بدون هیچ تعارف و اغراقی، هیچ‌کدام از دستاوردهای شفافیت در شهرداری تهران محقق نمی‌شد اگر این حلقه همکاران و کارشناسان متعهد و کاربلد در کمیته شفافیت وجود نمی‌داشت.

این فایل (+) مشخصات همکارانم در کمیته شفافیت شورای شهر تهران است که در این چهار سال، برخی‌شان بی‌اغراق از جان‌شان مایه گذاشتند تا رویه‌های غیرشفافی را تغییر دهند که برای سال‌ها در رگ‌وریشه شهرداری تهران رسوب کرده بود.

برای تک‌تک آن مواردی که در وبسایت شفاف شهرداری تهران در دسترس عموم قرار گرفته است، ده‌ها جلسه گذاشته شده است؛ جلساتی گاه پرتنش همراه با پیگیری‌هایی تمام‌نشدنی که مکرر به خشم و سرخوردگی‌ منتهی می‌شده است و… بالاخره این اطلاعات با همراهی برخی مدیران باورمند به شفافیت و همکاران و کارشناسانی همراه از بدنه شهرداری تهران منتشر شده است.

هرآن‌چه در حوزه شفافیت در شهرداری تهران انجام شده است مدیون تلاش‌ خستگی‌ناپذیر این آدم‌هاست. امیدوارم این تلاش و تجربه چهارساله دوستانم در کمیته شفافیت در موقعیت‌های مرتبط به‌کار گرفته شود و نهال تازه پا گرفته شفافیت روز به روز بیشتر ثمر دهد و به بار نشیند.

۴ سال نمایندگی مردم در شورای شهر امروز به پایان رسید. در انتخابات سال ۹۶ تلاش کردم برنامه‌ای سنجش‌پذیر با عنوان #شهرداری_تمام_شیشه_ای را به عنوان برنامه فعالیت‌هایم برای عضویت در شورای شهر ارایه دهم و در این ۴ سال، آن‌چه در توان داشتم برای تحقق‌ این برنامه انجام دادم.
گزارشی از عملکرد ۴ساله‌ام در جهت تحقق طرح شهرداری تمام شیشه‌ای ارایه کرده‌ام تا امکان ارزیابی و قضاوت در مورد میزان موفقیت یا شکست این برنامه برای شهروندان فراهم شود.

خلاصه گزارش عملکرد بهاره آروین
مشروح گزارش عملکرد بهاره آروین
مشروح عملکرد کمیته شفافیت و شهر هوشمند 

از این پس در جایگاه یک شهروند، مطالبه‌گر شفافیت خواهم بود. مردم ذینفعان اصلی شفافیت‌اند. امیدوارم با افزایش مطالبه‌گری مدنی و سازمان‌یافته برای تحقق شفافیت، آن‌چه تاکنون در این حوزه انجام شده پایدار مانده و روز به روز دستاوردهای بیشتری نصیب‌ مردم شود.

«دستاوردهای تحقق شفافیت در شهرداری تهران»

‌‌شفافیت اطلاعات با راه‌اندازی وبسایت شفاف shafaf.tehran.ir و انتشار عمومی:
اطلاعات معاملات کلان و متوسط شهرداری اعم از هزینه‌ای، درآمدی، مشارکتی و سرمایه‌گذاری، حواله‌ها و قراردادهای ملکی
صورت‌های مالی، اساسنامه و آیین‌نامه معاملاتی شرکت‌ها و سازمان‌های شهرداری
لایحه، مصوبه، عملکرد و تفریغ بودجه در قالب اکسل

عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه لایحه نظام‌نامه مشارکت محله‌ای شهروندان درواقع اختیارات نمایندگان مردم را به شهرداری واگذار کرده است، گفت: با این لایحه نه فقط مشارکت شهروندان محقق نمی‌شود؛ بلکه با افزایش بوروکراسی‌های عریض و طویل اداری، موانع بیشتری بر سر راه جلب مشارکت شهروندان ایجاد می‌شود.
بهاره آروین در سیصدوپانزدهمین جلسه علنی شورای شهر تهران و در مخالفت با کلیات لایحه «نظام‌نامه مشارکت محله‌ای شهروندان در مدیریت شهری» اظهار داشت: این لایحه از جمله موارد اختلافی در شورای شهر تهران بود و شاید جا نداشت در جلسه آخر به این شکل به آن ورود شود. لایحه نظام‌نامه مشارکت محله‌ای شهروندان درخصوص بحث مدیریت سراهای محلات است و در کمیسیون برنامه و بودجه درباره آن نظرات و ایده‌های مشخصی از منظر تشکیلات و همچنین مدیریت درآمدها و هزینه‌ها وجود داشت. در ستاد هماهنگی شورایاری‌ها نیز ایده‌هایی مدنظر بود و در کمیسیون فرهنگی و اجتماعی و مشخصا شهرداری تهران نیز رویکرد تمرکزگرایی نسبت به جلب مشارکت شهروندان وجود داشت. همانگونه که رییس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورا در توضیحات خود اظهار کردند تقریبا می‌توان گفت نظرات شورا در این لایحه لحاظ نشده و کمیسیون تخصصی عین لایحه شهرداری را به تصویب رسانده است.

صدوسی‌وهفتمین جلسه کمیته شفافیت و شهر هوشمند ۲۸ تیر ماه به ریاست بهاره آروین و با حضور برزین ضرغامی، مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران و نمایندگان سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران به صورت مجازی برگزار شد.

در این جلسه توافق شد مدیریت سامانه آنلاین برگزاری حراج و مزایده‌های تبلیغات محیطی شهر تهران با سازمان زیباسازی باشد و مقرر شد درآمدهای حاصل از تبلیغات محیطی نیز توسط همین سازمان دریافت شود.

همچنین با توجه به اینکه انتخاب کارگزار راه‌اندازی سامانه باید از طریق برگزاری مناقصه انجام شود، توافقاتی درخصوص مدل تجاری این مناقصه حاصل شد.

در ادامه جلسه نیز سازمان زیباسازی و سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات موظف شدند حداکثر ظرف مدت یک هفته اسناد مناقصه انتخاب کارگزار را نهایی سازند.

یادداشت بهاره آروین در واکنش به نقد سامانه شفافیت در روزنامه شرق:
به تازگی نقدی درخصوص سامانه شفافیت شهرداری تهران در روزنامه شرق (+) منتشر شد که به نکات مهمی اشاره می‌کند و اتفاقا شورای اسلامی شهر تهران در خرداد ۹۷ همسو با انتقاد مطرح‌شده و همزمان با طراحی مصوبه «الزام شهرداری تهران به انجام الکترونیکی و انتشار عمومی اطلاعات معاملات» به این نکات توجه نموده است.
در این نقد اشاره شده که صِرف انتشار عنوان، موضوع، مبلغ و اطلاعات طرف قرارداد‌ها در وبسایت شفاف بیش از آنکه موجب شفافیت شود، اسباب ابهام و شبهه را فراهم می‌آورد. همچنین تاکید شده است که اطلاعاتی همچون مدت قرارداد، شرح خدمات، تضمین‌های قراردادی، نیروی انسانی قرارداد، تجهیزات و امکانات موردنیاز، شیوه پرداخت، کسور قانونی مانند بیمه و مالیات و نظایر آن است که می‌تواند سلامت یا عدم سلامت یک قرارداد را نشان دهد و انتشار چنین اطلاعاتی برای تحقق واقعی شفافیت ضروری است.
در پاسخ باید گفت توجه به چنین نکته‌ای درست است و برای تحقق واقعی شفافیت باید اقلام اطلاعاتی متعددی از هر معامله منتشر شود اما چنین نقدی به سامانه شفافیت وارد نیست؛ چراکه کلیه ضروریات مورد اشاره علاوه بر اینکه در مصوبه شورای شهر لحاظ شده، هم‌اکنون روی وبسایت شفاف یا همان سامانه شفافیت نیز موجود است اما ممکن است به دلیل نحوه نمایش اطلاعات از چشم برخی پنهان مانده باشد.
اگر به وبسایت شفاف نگاه کنید، در قسمت اطلاعات منتشرشده از قراردادهای شهرداری تهران آخرین ستون تحت عنوان «جزئیات بیشتر» حالتی کشویی دارد که در صورت لمس آن، اطلاعات کاملی درخصوص هر قرارداد نمایش داده می‌شود؛ اما افراد معمولا به آن ستون توجه نمی‌کنند.
اگر روی این گزینه کلیک کنید، ردیفی تحت عنوان «فایل‌های قرارداد» مشاهده می‌کنید که پیوست‌های قرارداد را دردسترس گذاشته است. در این قسمت متن قرارداد، شرح خدمات، پیوست‌های فنی، شرایط عمومی پیمان، شرایط خصوصی پیمان و صورتجلسه کمیسیون معاملات ضمیمه شده است.
در میان فایل‌های قرارداد، صورتجلسه کمیسیون معاملات از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چراکه حاوی اطلاعات مهمی نظیر شرکت‌کنندگان مناقصه یا مزایده، حاضران در جلسه، قیمت‌های پیشنهادی، قیمت برنده، امضاکنندگان قرارداد و امضاکنندگان صورتجلسه است که تحلیل خوبی درخصوص سلامت یا عدم سلامت قرارداد به دست می‌دهد.
یکی دیگر از اطلاعات حائز اهمیت، آگهی معاملات است که شهرداری را ملزم کردیم تصویر آن را روی وبسایت شفاف منتشر کند. اهمیت این آیتم بدان جهت است که بعضا آگهی‌ها در نشریات دست چندم منتشر می‌شوند تا کسی از آن‌ها مطلع نشود و مناقصه یا مزایده تنها با یک شرکت‌کننده انجام شود.

اعضای شورای شهر تهران کلیات طرح حمایت از گزارشگران تخلف را به تصویب رساندند.

بهاره آروین در سیصدویازدهمین جلسه علنی شورای شهر تهران ضمن قرائت گزارش کمیسیون مشترک برنامه و بودجه و نظارت و حقوقی از طرح «الزام شهرداری تهران به اصلاح و بهبود فرایند دریافت و رسیدگی به گزارش‌های شهروندان درباره فساد و رشوه و تشویق گزارشگران تخلفات در شهرداری تهران» و لایحه «آیین‌نامه مصونیت و حمایت از افشاگران فساد در شهرداری تهران» گفت: ضرورت حمایت از گزارشگران تخلف اولین بار در سال ۹۷ و در قالب مصوبه «مدیریت تعارض منافع در شهرداری تهران» طرح شد. در آن مصوبه شهرداری مکلف شد لایحه حمایت از گزارشگران تخلف را ظرف شش ماه به شورا آورد.
عضو شورای شهر تهران افزود: متاسفانه پروسه ارائه لایحه از سوی شهرداری طولانی شد و همین امر سبب شد آقای فراهانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه در پیگیری مصوبه اول طرحی را تدوین کند تا خود شورا مصوبه را اجرا کرده باشد. از سوی دیگر همزمان با ارائه طرح از سوی آقای فراهانی لایحه شهرداری هم رسید و درنهایت باهم توافق کردیم نکات مثبت لایحه را در طرح ادغام کنیم و مصوبه نهایی کمیسیون مشترک را به صحن آوریم.
وی با بیان اینکه این طرح دارای ۱۳ ماده است، گفت: روی طرح مزبور کار مفصلی انجام شده و جلسات متعددی با شهرداری و کمیسیون نظارت و حقوقی شورای شهر تهران تشکیل شده است تا همه دغدغه‌ها در گزارش نهایی لحاظ شود.
آروین افزود: نکته مهم در گزارش نهایی این است که اصل حمایت از گزارشگران تخلف در مجموعه شورای شهر دیده شده است نه شهرداری؛ چراکه ممکن است مجموعه شهرداری در حمایت جدی از گزاشگران تخلف و حفظ محرمانگی آنها دچار تعارض منافع باشد. به هر حال وقتی گزارش تخلفات یک سازمان مطرح باشد اگر حمایت از گزارشگران به همان سازمان ارجاع شود احتمال دارد در کار خلل‌هایی پیش آید. بنابراین کمیسیونی که باید بر فرایند رسیدگی به تخلفات و حمایت از گزارشگران تخلف نظارت کند، در شورای شهر دیده شده است.