سازمان‌ها و شرکت‌های تابعه، راه‌درروی شهرداری تهران برای تخلف و فساد

عضو شورای شهر تهران با اشاره به فسادی که در دوره‌های گذشته شهرداری تهران شکل گرفته است، گفت: از آنجا که شهرداری تهران به عنوان یک نهاد عمومی‌زیر ذره‌بین بود، سازمان‌ها و واحدهای تابعه، راه‌دررویی بودند که بعضا به عنوان راهکاری برای انجام تخلف و فساد تاسیس شدند.
بهاره آروین با حضور در جلسه‌ای در شبکه اجتماعی کلاب‌هاوس با موضوع «شفافیت و شهرداری شیشه‌ای» اظهار داشت: شاید یکی از مهم‌ترین دلایل موفقیت ایده شفافیت در دوره پنجم مدیریت شهری، اجماعی بود که بر سر رویکرد شفافیت و مصادیق آن در میان اعضای شورا و بعد عالی‌ترین مقامات شهرداری تهران وجود داشت. خوشبختانه هر سه شهردار منتخب شورای شهر پنجم با ایده شفافیت همدل بودند. ممکن است افراد با وجود همدلی که به شفافیت نشان می‌دهند چندان پیگیر آن نباشند اما شفافیت بحثی است که کسی نمی‌تواند به صورت عیان با آن مخالفت کند.
عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه یکی دیگر از دلایل این موفقیت نسبی تمرکز روی موضوع شفافیت بود، گفت: نماینده مردم در نهادهای انتخابی قدرت زیادی دارد تا روی یک موضوع تمرکز کند و خواسته‌اش از مدیر اجرایی همان یک چیز باشد. شفافیت خواسته ما از شهردار تهران بود.
وی افزود: اینکه جریان اصلاح‌طلبی در ابتدای دوره، شعار شفافیت را داده بود هم در تحقق این ایده تاثیرگذار بود. بنابراین باید شعارها را جدی گرفت؛ چراکه بدنه نخبگی هر جریان شعارها را پیگیری می‌کند و این شوخی‌بردار نیست. باید از نمایندگان خود وعده سنجش‌پذیر بخواهیم و پیگیر آن‌ها باشیم.

نهادهای انتخابی، بهترین گزینه برای خنثی‌سازی اقدامات گروه‌هایی که در عدم شفافیت ذی‌نفع هستند

آروین در بخش بعدی سخنان خود درخصوص مقاومت‌ها و چالش‌هایی که در مسیر شفافیت وجود داشت، بیان کرد: عمده‌ترین مساله‌ای که در مسیر شفافیت داشتیم هراس بروکراتیک بود که برخی معتقد بودند اگر اطلاعات را روی وبسایت شفاف منتشر کنیم سازمان‌های نظارتی به ما اعتراض خواهند کرد. مثلا در حوزه املاک که هنوز شفاف نشده یکی از استدلال‌ها این بود که با انتشار اطلاعات، املاک شهرداری تهران دیگر قابل مدیریت نخواهند بود و طلبکاران املاک شهرداری را تصاحب خواهند کرد. این یک مانع فردی نیست؛ بلکه مانعی سیستماتیک است. خوشبختانه با اقداماتی که شهرداری تهران در مسیر شفافیت انجام داد، اکنون دیگر آن ترس بوروکراتیک در سازمان‌های دیگر ریخته است.

بیشتر بخوانید
انتشار معاملات متوسط شهرداری تهران در وبسایت شفاف

بهاره آروین در صفحه توییتر خود نوشت:
سقف قراردادهای منتشر شده روی وبسایت شفاف بازهم کاهش یافت و اکنون اطلاعات قراردادهای متوسط (بالای ۴۵ میلیون تومان) در دسترس عموم قرار دارد. پیش از این، اطلاعات قراردادهای بالای یک میلیارد تومان و سپس اطلاعات قراردادهای کلان (بالای ۴۵۰ میلیون تومان) روی شفاف منتشر شده بود.
معاملات متوسط هزینه‌ای از طریق استعلام قیمت انجام می‌شوند؛ به این صورت که قیمت کالا یا خدمت موردنظر حداقل از سه شرکت استعلام می‌شود و کمیسیون معاملات یکی از آن‌ها را برای انعقاد قرارداد انتخاب می‌کند. معاملات متوسط درآمدی نیز از طریق حراج انجام می‌شوند.

بیشتر بخوانید
برای مقابله با فساد چه کردیم؟

پرسش این است: شورای شهر در مواجهه با فساد ریشه‌دار در شهرداری تهران چه کرده و با چه مشکلات و موانعی مواجه بوده است؟

در سالیان گذشته فساد به یک جزء جدایی‌ناپذیر از فرایندهای کاری شهرداری تهران بدل شده بود و این ویژگی نخستین مشکلی بود که شورای پنجم در مقابله با فساد با آن مواجه شد. در آن زمان وضعیت به گونه‌ای بود که هم پتانسیل‌های فسادزا در فرایندهای گوناگون شهرداری متعدد بود و هم براساس نظرسنجی‌ها شهروندان در مراجعه به این نهاد فساد زیادی احساس می‌کردند؛ به‌ویژه در فرایند دریافت مجوزهای ساخت‌و‌ساز. گزارش‌هایی که سازمان بازرسی کل کشور در ارتباط با یک دهه از فعالیت مدیریت قبلی شهرداری تهیه کرده بود نیز گویای همین واقعیت بود و موارد متعددی از تخلفات را منعکس می‌کرد.

بنابراین شورای پنجم که یکی از اولویت‌ها و شعار‌های اصلی آن رفع فساد و تحقق شفافیت بود، در آغاز کار خود با سازمانی روبه‌رو بود که فساد در رگ و پی‌اش ریشه دوانده بود. علی‌ای‌حال شورای شهر برخورد سیستماتیک با مقوله فساد را در دستورکار قرار داد و در جایگاه نهاد قاعده‌گذار و سیاست‌گذار درصدد کاهش پتانسیل‌ها و زمینه‌های شکل‌گیری فساد یا به‌عبارتی پیشگیری از فساد برآمد؛ ضمن اینکه در تقسیم کار با نهادهای قضایی، برخورد با متخلفان، مفسدان و موارد تخلف را به قوه قضاییه سپرد. از آن زمان تاکنون شورای پنجم سه راهبرد اصلی را در مسیر رفع فساد و تحقق شفافیت در دستورکار قرار داده است.

اولین و زمینه‌ای‌ترین اقدام شورای شهر تهران در مقابله با فساد تصویب مصوباتی برای قاعده‌مند ساختن رویه‌های سلیقه‌ای در شهرداری بود. یکی از این رویه‌ها در حوزه شهرسازی و صدور مجوزهای ساختمانی، وجود آیین‌نامه‌های متعدد بود که به طور مشخص دو محمل را برای شکل‌گیری امضاهای طلایی با نرخ بالا ایجاد کرده بود. این دو محمل «شورا‌های معماری» و «کمیسیون‌های داخلی» بودند که پتانسیل لازم را برای قانونی کردن تخلفات داشتند اما شورای پنجم با تصویب دو مصوبه حدود اختیارات و وظایف هردو آن‌ها را قاعده‌مند ساخت.

تا پیش از آن، تصمیماتی که شوراهای معماری اتخاذ می‌کردند خلاف اصول طرح تفصیلی و مبتنی بر منافع گروه‌هایی خاص بود و وقتی این شوراها قانونمند شدند تلاش‌ها برای رسمیت‌بخشی به تخلفات به سوی استفاده از کمیسیون‌های داخلی حرکت کرد اما این تلاش‌ها هم با مصوبه شورا درباره حدود و اختیارات کمیسیون‌های داخلی محدود شد.

بیشتر بخوانید
انتشار اطلاعات معاملات ملکی شهرداری تهران در سامانه شفافیت

عضو شورای شهر تهران در توییتر از انتشار اطلاعات معاملات ملکی شهرداری در وبسایت شفاف خبر داد.

متن توییت به شرح زیر است:

 

اطلاعات قراردادهای ملکی شهرداری تهران روی وبسایت شفاف منتشر شد؛ اولین گام شفافیت‌بخش در حوزه املاک شهرداری تهران که مقاوم‌ترین حوزه نسبت به شفافیت محسوب می‌شود.
shafaf.tehran.ir/Default.aspx?tabid=610
این قراردادها از سال ۹۸ و در دو بخش هزینه‌ای و درآمدی انتشار یافته‌اند.
با اتصال سامانه‌های ثبت عملکرد مالی، حالا ثبت هرگونه درآمد و هزینه در ردیف‌های بودجه‌ای مرتبط با معاملات ملکی، مشروط به ثبت اطلاعات قرارداد و ملک در سامانه‌های معاملات و املاک است. بنابراین، از این پس اطلاعات قراردادهای جدید، برخط و بدون دستکاری به وبسایت شفاف منتقل می‌شود.

بیشتر بخوانید
پیگیری ثبت و انتشار سیستماتیک اطلاعات قراردادها در واحدهای تابعه شهرداری

صدوبیستمین جلسه کمیته شفافیت و شهر هوشمند ۹ دی ماه به ریاست بهاره آروین و با حضور محمدرضا زارعلی مدیرکل امور مالی و اموال، هوشنگ عمرانی مدیرکل امور مجامع و شورای سازمان‌ها و محمد فرجود مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران به صورت مجازی تشکیل شد.

در این جلسه مقرر شد با توجه به اینکه برخی مناطق تنها به ثبت ابتدایی قرارداد در سامانه جامع معاملات اکتفا کرده و پس از دریافت کد وارد سامانه جامع مالی می‌شوند، معاونت مالی و اقتصاد شهری با ارسال بخشنامه‌ای به ذیحساب‌های مناطق اعلام کند که هرگونه پرداخت بر مبنای قراردادها باید منوط به انجام کلیه مراحل ثبت قرارداد در سامانه جامع معاملات باشد.

همچنین مقرر شد ثبت قرارداد جدید در سامانه کنترل پروژه ناممکن شود و ثبت هرگونه قرارداد مناطق و واحدهای تابعه در این سامانه صرفا با فراخوانی کد قرارداد از سامانه معاملات امکانپذیر باشد.

در این جلسه توافق شد معاونت مالی و اقتصاد شهری با ارسال بخشنامه به کلیه ذیحساب‌های مناطق و واحدهای تابعه شهرداری اعلام کند که ثبت هر نوع هزینه برای قراردادهایی که از سامانه جامع معاملات کد قرارداد دریافت نکرده‌اند، غیرقانونی است.

به‌علاوه اداره کل مجامع موظف شد با برگزاری جلسات هفتگی نسبت به بررسی و رفع ایرادات واحدهای تابعه درخصوص سامانه جامع معاملات اقدام کند.

اداره کل حقوقی نیز موظف شد با پیگیری اصلاح ایرادات اطلاعات قراردادهای منتشرشده روی وبسایت شفاف و ثبت قراردادهای متوسط، گزارش هفتگی رفع ایرادات را به کمیته شفافیت و شهر هوشمند ارسال کند. همچنین این اداره کل موظف شد زمان‌بندی اصلاح ایرادات قراردادهای کلان و ثبت قراردادهای متوسط را به کمیته کند؛ به نحوی که اصلاح و تکمیل اطلاعات حداکثر تا پایان بهمن ماه به اتمام رسیده باشد.

گفتنی است، تبادل نظر درخصوص تعیین گلوگاه برای ثبت قراردادهای واحدهای تابعه در سامانه جامع معاملات نیز از دیگر دستورات این جلسه بود.

بیشتر بخوانید